Jelle Jolles, hoogleraar neuropsychologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam, benadrukt dat de hersenen zich blijven ontwikkelen tot in de twintig. Dit betekent dat jongeren tussen de tien en veertien jaar nog steeds belangrijke ontwikkelingsfasen doormaken, vooral in gebieden zoals planning, besluitvorming en visueel-ruimtelijke perceptie. Coaches en opvoeders moeten zich hiervan bewust zijn en hun benadering aanpassen om deze ontwikkeling te ondersteunen.
Nieuwsgierigheid en communicatie stimuleren
In zijn boek “Ellis en het brein” vergelijkt Jolles de nieuwsgierigheid van kinderen met het avontuur van Alice in Wonderland. Hij gelooft dat trainers, ouders en docenten een omgeving moeten creëren die deze nieuwsgierigheid stimuleert en talentontwikkeling bevordert. Dit gaat verder dan alleen sportvaardigheden; het omvat ook emotionele en sociale ontwikkeling.
Praktische aanbevelingen voor coaches en ouders
Jolles geeft praktische tips aan coaches en ouders om de ontwikkeling van jongeren te ondersteunen. Hij benadrukt het belang van het vermijden van strikte verboden en in plaats daarvan te focussen op het begrijpen van de consequenties van acties. Hij moedigt coaches aan om niet alleen op fysieke prestaties te letten, maar ook op de cognitieve en emotionele groei van hun spelers. Dit helpt bij het vormen van holistische atleten die beter voorbereid zijn op de uitdagingen van het volwassen leven.
Ontwikkeling in de puberteit vraagt om aangepast sportbeleid
De ontwikkeling van jongeren in de puberteit verloopt grillig en ongelijk. Volgens Jolles is het cruciaal dat sportverenigingen en coaches hiermee rekening houden in hun trainingsaanpak. Door te erkennen dat jongeren zich zowel fysiek als mentaal in verschillende tempo’s ontwikkelen, kunnen programma’s beter aansluiten bij hun behoeften. Dit voorkomt overbelasting, vergroot het plezier en bevordert duurzame sportdeelname.
Ontwikkeling van zelfregulatie door sportervaringen
Sport biedt unieke kansen voor de ontwikkeling van zelfregulatie bij jongeren—vaardigheden zoals doorzettingsvermogen, frustratietolerantie en het omgaan met tegenslagen. Jolles onderstreept dat deze vaardigheden niet vanzelf ontstaan, maar actief begeleid moeten worden. Coaches spelen hierin een sleutelrol: door sport niet alleen als prestatiegericht domein te benaderen, maar ook als leeromgeving, versterken ze de mentale weerbaarheid van jonge sporters.