Al tijden viert Design Thinking hoogtij in het bedrijfsleven. Niet zo gek, want deze vooruitstrevende denkmethode heeft zijn probleemoplossende vermogen inmiddels ruimschoots bewezen.
De laatste jaren doet het dat echter ook in de overheid; binnen gemeenten, waterschappen en provincies. Juist daar waar vaak sprake is van grote en complexe uitdagingen. Uitdagingen waar bovendien ‘echte’ mensen bij betrokken zijn.
Het frisse en creatieve perspectief van Design Thinking leent zich bij uitstek voor dit soort zogenaamde wicked problems. Maar hoe werkt dat eigenlijk?
Futurist en vooraanstaand Design Thinker Tim Selders legt hieronder uit hoe de methode de basis legt voor vier cruciale vaardigheden: inleven, omdenken, verbeelden en experimenteren.
Afstand tussen overheid en burger
Binnen het overheidswezen zijn thema’s als schaalvergroting, efficiëntieverbetering en digitalisering de laatste jaren immer actueel. Het resultaat is een steeds grotere afstand tussen ambtenaren en private betrokkenen. Denk hierbij onder meer aan burgers, consumenten en gebruikers. Kortom: aan mensen. En dat is zonde. Maar hoe is deze alsmaar groeiende kloof te slechten?
Voilà:
Daar komt Design Thinking om de hoek kijken. De methode biedt exact de handvatten die nodig zijn om juist in dit soort overkoepelende en complexe thema’s een scherp inzicht te verkrijgen. Het helpt ambtenaren zich in te leven in wat mensen écht beweegt. Niet door ze te vragen wat ze willen, maar door middel van observatie of zelfs co-creatie empathischer te onderzoeken.
En wat blijkt? Ineens zien ambtenaren gewone mensen als bondgenoten in plaats van vijanden.
Maar daar stopt het niet…
Hier gaat het juist verder. Design Thinking maakt namelijk omdenken mogelijk. Soms is het nodig om anders naar ingewikkelde vraagstukken te kijken. Om de vraag achter de vraag te stellen en zo tot hele andere oplossingsruimtes te komen. In de complexe wereld van de overheid blijkt dit deel van Design Thinking voor ambtenaren verfrissend te werken.
En dan?
Als vervolgstap is het met de aanpak ook mogelijk om te verbeelden. Het visualiseren van mogelijke oplossingsrichtingen, zodat alle betrokkenen de gekozen koers begrijpen en erover kunnen meepraten. Voor ambtenaren is dit misschien het lastigste, maar tegelijkertijd ook het aansprekendste deel van Design Thinking. Door het woud van wetten en regelgeving ontwaren ze opeens de contouren van mogelijke oplossingen.
Maar er zit nog meer in het vat
Design Thinking maakt namelijk experimenteren mogelijk. Op kleine schaal eerst kijken wat wel en niet werkt, vóór het ontwikkelen van gecompliceerde en in beton gegoten eindoplossingen. In tegenstelling tot het heersende beeld, blijkt deze handen uit de mouwen-mentaliteit ambtenaren erg aan te spreken. Dus waarom werkt Design Thinking zo goed in de overheid? Design Thinking binnen de overheid is vooral een kwestie van het omzetten van nieuwe relevante inzichten in actie. En in nieuwe mogelijke richtingen, maar dan wél binnen de kaders waarin overheden altijd moeten acteren. In een overheidsdomein waar de focus doorgaans met name ligt op het voorkomen van het negatieve, is deze benadering verfrissend positief. Wie wil dat nu niet?
Futurist en succesvol ondernemer Tim Selders geeft regelmatig lezingen over Design Thinking aan bedrijven en organisaties. Informatie over deze spreker is op te vragen via sprekersbureau Quality Bookings.