Jan Jonker, emeritus hoogleraar duurzaam ondernemerschap, roept op tot een fundamentele economische omslag. Hij ziet circulariteit als een manier om waarde te behouden in gesloten kringlopen. Daarbij draait het niet om meer produceren, maar om slimmer organiseren. In een circulaire economie krijgen materialen een tweede leven, en verspilling verdwijnt uit het systeem.
Samenwerken voor structurele verandering
Volgens Jonker kunnen bedrijven de omslag naar circulariteit niet alleen maken. Hij benadrukt dat samenwerking met andere organisaties noodzakelijk is. Veel regels en wetten stammen nog uit een tijd waarin duurzaamheid geen prioriteit had. Die remmen nu de vooruitgang. Om echt circulair te worden, moeten partijen samen nieuwe modellen ontwikkelen en wetgeving aanpassen.
Praktische voorbeelden en obstakels
In sectoren zoals de hotelbranche en de bouw ontstaan al circulaire initiatieven. Toch ziet Jonker dat veel belemmeringen blijven bestaan. Zo krijgen vervuilende industrieën nog steeds belastingvoordelen. Tegelijkertijd krijgen duurzame alternatieven weinig financiële steun. Volgens Jonker ligt de oplossing niet alleen in technologie, maar vooral in politieke keuzes en nieuwe spelregels.
Economisch beleid als hefboom
Een circulaire economie vraagt om aangepast fiscaal beleid. Denk aan belasting op grondstofverbruik in plaats van op arbeid. Jonker pleit ervoor dat de overheid actief richting geeft. Door duurzame keuzes aantrekkelijker te maken, ontstaat er ruimte voor innovatie en grootschalige verandering. Zo kunnen bedrijven sneller omschakelen naar circulaire processen.
Lokale economie als aanjager van verandering
De transitie naar een circulaire economie begint vaak op lokaal niveau. Gemeenten en regionale netwerken kunnen experimenteren met nieuwe vormen van productie en distributie. Door lokaal waarde te creëren en grondstoffen te hergebruiken, groeit de veerkracht van de economie. Jonker ziet hierin een kans om burgers direct te betrekken bij de verandering.
De economie van morgen vraagt om nieuwe definities
Volgens Jonker moeten we niet alleen anders produceren, maar ook anders denken over economische groei. De economie van morgen draait niet langer om meer consumptie, maar om welzijn, duurzaamheid en rechtvaardige verdeling. Dat vraagt om andere meetinstrumenten en een nieuw verhaal over wat ‘vooruitgang’ betekent. Een circulaire economie biedt daarin een krachtig alternatief.
